Στην επικαιρότητα επανήλθε η συζήτηση γύρω από τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις τις οποίες χρειάζεται να εφαρμόσει η ελληνική κοινότητα ώστε να απλοποιήσει το διοικητικό της μοντέλο, το οποίο δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές της ανάγκες και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει.
Η εσπερίδα που διοργανώθηκε από την Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών στην Αθήνα στις 12 Απριλίου 2016, φιλοξένησε τον Λάκη Βίγκα, πρόεδρο Κοινότητας Νεοχωρίου και π. εκπρόσωπο μειονοτικών βακουφίων στην Γ.Δ.Β., τον Γεώργιο Παπαλιάρη, αντιπρόεδρο του ΣΥΡΚΙ και πρόεδρο των Κοινοτήτων Σταυροδρομίου και Μεγ. Ρεύματος και τον καθηγητή κ. Γιάννη Κτιστάκι, νομικό του Οικ. Πατριαρχείου, οι οποίοι μοιράστηκαν τις απόψεις και εμπειρίες τους γύρω από τα προβλήματα διαχείρισης των ευαγών ιδρυμάτων της κοινότητας σήμερα. Στην εκδήλωση παρευρέθηκε ο εκπρόσωπος του Οικουμενικου Πατριαρχείου Μητροπολίτης Αδριανουπόλεως κ. Αμφιλόχιος, ο κ. Καλπαδάκης, Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, βουλευτές του ελληνικού κοινοβουλίου, ο κ. Ιακωβίδης εκ μέρους του Υπουργείου Εξωτερικών, η κα. Ε. Παπαδάτου, εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού, ο κ. Αντώνης Παριζιάνος, Πρόεδρος του ΣΥΡΚΙ και ο κ. Πάρις Ασανάκης, Πρόεδρος του Συλλόγου Ιμβρίων Αθηνών
Αν και η συζήτηση για αυτά τα θέματα δεν έχει πάψει ποτέ να απασχολεί τα μέλη της κοινότητας της Πόλης και τους εκλεγμένους εφοροεπιτρόπους, οι οποίοι εκφράζουν την αγωνία τους και διαπιστώνουν την ανάγκη αναμόρφωσης του υπάρχοντος μοντέλου διοίκησης, ωστόσο η καθυστέρηση και απουσία κάποιας πρωτοβουλίας ή συναίνεσης προς αυτή την κατεύθυνση διαιωνίζει αν όχι επιδεινώνει τα υπάρχοντα προβλήματα και τις θεσμικές δυστοκίες, όπως παρατήρησαν όλοι οι ομιλητές.
Ο πρόεδρος της Οι.Ομ.Κω καθηγητής κ. Νικόλαος Ουζούνογλου προλόγισε την εκδήλωση υπογραμμίζοντας ότι είναι αφιερωμένη στη μνήμη του «άξιου τέκνου της Πόλης Ευάγγελο Μιχαηλίδη, ο οποίος υπήρξε παράδειγμα αξιοσύνης μέσα από τη συμπεριφορά και γενναιόδωρη στάση του απέναντι στην ομογένεια» και τόνισε ότι ο σκοπός της εκδήλωσης είναι να συμβάλει στην δημιουργία κοινής αντίληψης πραγμάτων για την προστασία και αναβάθμιση της λειτουργίας των ευαγών ιδρυμάτων.
Ο Λ.Βίγκας αφού έκανε κάποιες διαπιστώσεις για τη δεκαετία 2006-2016 δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε όσα σημαντικά κατάφεραν να γίνουν όπως η ίδρυση του Συνδέσμου Υποστήριξης Ρωμαίικων Κοινοτικών Ιδρυμάτων το 2011 και η διεξαγωγή δύο εκλογικών αναμετρήσεων στα ιδρύματα μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες.
Συνεχίζοντας, όμως, αναφέρθηκε και σε όσα δεν έγιναν όπως η απλοποίηση του διοικητικού συστήματος και η έλλειψη ενός ελεγκτικού μηχανισμού των ευαγών ιδρυμάτων κάτι που αφήνει ανοχύρωτη την κοινοτική περιουσία όπως τόνισε. Ενώ, επιχείρησε να επιστήσει την προσοχή όλων γύρω από το κρίσιμο ζήτημα του δημογραφικού της κοινότητας καταδεικνύοντας μέσω επίσημων στοιχείων ότι σε είκοσι χρόνια τα μέλη της κοινότητας θα έχουν μειωθεί κατά 1300 άτομα περίπου και θα έχουν αυξηθεί μόλις κατά 240. Επομένως, «οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μέλους-κοινότητας» τόνισε και συμπλήρωσε ότι «είναι ανάγκη να επεκτείνουμε το δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι στα ευαγή ιδρύματα σε νέα μέλη που έχουν πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς με την κοινότητά μας καθώς και σε Ελλαδίτες που ζουν τα τελευταία χρόνια στην Πόλη».
Τελειώνοντας, έκανε αναφορά στους στόχους της κοινότητας για την επόμενη δεκαετία τονίζοντας πρωτίστως την ανάγκη να γίνουν τολμηρά βήματα στο θέμα της παιδείας και των σχολείων αλλά και στην ανάγκη ενοποίησης των ευαγών ιδρυμάτων και θεσμοθέτησης ενός κεντρικού ελεγκτικού οργάνου, προτείνοντας την ανταλλαγή τεχνογνωσίας με έμπειρα στελέχη όπως της Εβραϊκής κοινότητας, με τους οποίους έχει ήδη εγκαινιαστεί ένας διάλογος κατά την παρουσίαση του αυτοδιοικητικού τους μοντέλου στα μέλη της κοινότητας τον Οκτώβριο του 2014 στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος που υλοποίησε ο ΣΥΡΚΙ.
Στη συνέχεια ο Γ. Παπαλιάρης αναφερόμενος κι εκείνος στις δυσλειτουργίες του υπάρχοντος συστήματος πρόσθεσε ότι το ίδρυμα του Βαλουκλή κατέχει το 65% του συνόλου της ομογενειακής περιουσίας και διοικείται από την ίδια επιτροπή τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια ενώ τα υπόλοιπα ευαγή ιδρύματα που αναλογικά διαχειρίζονται μικρότερα τμήματα της περιουσίας έχουν προχωρήσει ήδη στην ανανέωση των διαχειριστικών τους επιτροπών δύο φορές. Επίσης, ολοκληρώνοντας τόνισε την ανάγκη να γίνει πιο συστηματική και θεσμοποιημένη η συνεργασία των ιδρυμάτων ώστε να υπάρχει μια συνολική εικόνα της κατάστασης και καθολική αντιμετώπιση των αναγκών της κοινότητας, ενώ υπογράμμισε ότι «την έλλειψη συντονισμού και ενημέρωσης την έχουμε πληρώσει ακριβά πολλές φορές εντός της κοινότητας». Τέλος, μίλησε για την ανάγκη επιμόρφωσης μέσω σεμιναρίων των επιτρόπων που εκλέγονται στη διοίκηση των ιδρυμάτων.
Τον κύκλο των ομιλιών έκλεισε ο καθηγητής Γ. Κτιστάκις, ο οποίος αφού ενημέρωσε για τους δικαστικούς αγώνες που έχουν γίνει από το 2009 για την επιστροφή ακινήτων που δεν κατοχυρώθηκαν μέσω του βακουφικού νόμου, διαπίστωσε ότι υπάρχει ένα αόρατο νήμα το οποίο συνδέει τα μειονοτικά βακούφια της κοινότητας με τα αντίστοιχα βακούφια της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη στο βαθμό που γίνεται σχεδόν αδύνατον να ξεπεραστούν τα εμπόδια που υψώνονται στη λειτουργία των ιδρυμάτων αυτών. Ωστόσο, είπε «χρειάζεται να κινητοποιηθεί η κοινότητα για να λύσει τα εσωτερικά της προβλήματα» και άσκησε κριτική για το γεγονός ότι δεν έχει καταρτίσει έναν κοινό εσωτερικό κανονισμό των ευαγών ιδρυμάτων, ο οποίος θα πορούσε να αποτελέσει τον «μπούσουλα» για τη λογοδοσία και διαφάνεια των διαχειριστικών επιτροπών. Επίσης, σχολίασε αρνητικά για το ότι τα ιδρύματα δεν διεξάγουν ανοιχτούς διαγωνισμούς όταν πρόκειται να νοικιάσουν, ανακαινίσουν ή πουλήσουν κάποιο ακίνητο καθώς μονάχα τότε εξασφαλίζεται η διαφάνεια της διαδικασίας. Ενώ, τέλος τόνισε την ανάγκη ενοποίησης των ιδρυμάτων.
Το σκέλος των ερωτήσεων συγκέντρωσε εξίσου το ενδιαφέρον των παρευρισκομένων, οι οποίοι απηύθυναν ερωτήσεις προς τους ομιλητές και ιδιαίτερα για το ζήτημα του επαναπατρισμού ο κ. Παπαλιάρης ενημέρωσε πως «μας απασχολεί πολύ να μπορέσουμε να βοηθήσουμε συμπολίτες μας να επιστρέψουν» ενώ ο κ. Βίγκας ξεκαθάρισε ότι πρέπει επιπλέον να συμφωνήσουμε στο ποιοι ανήκουν σήμερα στην κοινότητά μας καθώς υπάρχει ήδη στην Πόλη ένα μεγάλο δυναμικό, το οποίο θα μπορούσε άμεσα να ενταχθεί στην κοινότητα εφόσον υπάρξει η σχετική πρόβλεψη. Ο κ. Κτιστάκις, αναφορικά με το ζήτημα της παύσης των εκλογών των ευαγών ιδρυμάτων υποστήριξε ότι «δεν μπορούμε να λύνουμε όλες τις διαφορές μας δικαστικά καθώς αυτό παίρνει χρόνο και μέχρι να βγει η απόφαση όλοι εφησυχάζονται. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι η κινητοποίηση καθολικά καθώς οι εκλογές των ιδρυμάτων δεν αφορούν μονάχα την ανάδειξη διοικητών της κοινοτικής περιουσίας αλλά επιλογή εκπροσώπων οι οποίοι διαμορφώνουν εν πολλοίς τη φυσιογνωμία και κατεύθυνση της κοινότητας».
Τα συμπεράσματα και οι προτάσεις που ακούστηκαν στην εσπερίδα θα συγκεντρωθούν σε ένα κείμενο εργασίας από τον ΣΥΡΚΙ και θα αποτελέσουν βάση συζήτησης και δημόσιας διαβούλευσης με τα μέλη της κοινότητας και τους εφοροεπιτρόπους.
Μπορείτε να διαβάσετε όλα τα πρακτικά της εσπερίδας όπως δημοσιεύτηκαν από την Οι.Ομ.Κω εδώ.