Για τους συγγενείς, φίλους και συνανθρώπους μας που μετέστησαν στην αιωνιότητα συνηθίζουμε να τελούμε μνημόσυνα, πάνδημα μνημόσυνα, φιλολογικά μνημόσυνα και άλλες εκδηλώσεις για να τους τιμούμε και για να μην τους λησμονούμε, όπως αναφέρει και ο στίχος του ποιητή Κώστα Ουράνη, τον οποίο έχουμε ως τίτλο του παρόντος και ο οποίος είναι χαραγμένος σε ένα τάφο στο Νεκροταφείο της Θ. Μεταμορφώσεως του Σισλί.

Αναλογιστήκατε καθόλου ποια είναι η αιτία αυτής της τιμής στις ψυχές των ατόμων που δεν βρίσκονται μεταξύ μας; Μήπως η επιθυμία να επικοινωνήσουμε πνευματικά μαζί τους και με τον τρόπο αυτό να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας προς αυτούς. Μήπως έχουμε για πολλούς τύψεις συνειδήσεως ότι δεν εκτιμήθηκε το έργο τους και η προσφορά τους όντας εν τη ζωή; Μήπως επιθυμούμε να κρατήσουμε άληστο τη μνήμη τους; Ίσως όλα αυτά. Την ώρα της επιμνημόσυνης τελετής ερχόμαστε τρόπον τινά, πνευματικά σε επικοινωνία με τις ψυχές τους. Από τις επιμνημόσυνες τελετές ο άνθρωπος ο άνθρωπος θα μπορούσε να αρυσθεί πολλά για την προσεχή κατάσταση που τον αναμένει. Πολλοί θεωρούν περιττές τις επιμνημόσυνες τελετές, όμως αναλογιστείτε ότι η πλειοψηφία των τιμωμένων προσέφερε πολλά στον άνθρωπο χωρίς να αναμένουν κανένα αντάλλαγμα, αρκεί να ρίξουμε μια ματιά γύρω μας και θα δούμε τα ευεργετήματά τους. Πολλοί από αυτούς «ηνάλωσαν τον βίο τους», εμείς καλούμεθα να ξοδέψουμε μία ή δύο ώρες για αυτούς. 

Αυτές οι σκέψεις με διακατείχαν όταν παρακολουθούσα το ντοκιμαντέρ για το Κοιμητήριο του Σισλί, την Παρασκευή 21 Νοεμβρίου στην κατάμεστη αίθουσα ΜΑΡΜΑΡΑ του Συνεδριακού Κέντρου   «ΛΟΥΤΦΗ ΚΙΡΝΤΑΡ», με την παρουσία της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, του Εντιμοτ. Προξένου κ. Αθανασίου Αστρακά, πολλών αρχιερέων,  Αρχ. Οφφικιάλων της Μ.Χ.Ε. και άλλων Μητροπόλεων, του  μουσικού κ. Διονύση Σαββόπουλου, μαθητών και δασκάλων των Εκπαιδευτηρίων «ΜΑΝΤΟΥΛΙΔΗ», οι οποίοι παρευρίσκοντο στην Πόλη για τον εορτασμό των 121 ετών από την ίδρυση του ΖΩΓΡΑΦΕΙΟΥ και άλλων πολλών ομογενών, τούρκων, αρμενίων κλπ. προσκεκλημένων. Η σκηνοθεσία ήταν της κ. Αγγελικής Αριστομενοπούλου, το σενάριο του κ. Νικολάου Μιχαηλίδη, η μουσική του κ. Μίμη Πλέσσα, ο οποίος και παρουσίασε στο πιάνο ένα τεμάχιο και η αφήγηση της δημοσιογράφου του ΣΚΑΪ κ. Σίας Κοσιώνη, οι οποίοι άπαντες ήταν παρόντες στην παρουσίαση. 

Η πρώτη παρουσίαση του ντοκιμαντέρ πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στην επιβλητική αίθουσα του Κολλεγίου Αθηνών στο Ψυχικό με την παρουσία συμπολιτών μας  που ζουν εκεί και μεγάλου Αθηναϊκού κοινού. 

Το Κοιμητήριο του Σισλί, είναι πραγματικά ένα υπαίθριο μουσείο με αριστοτεχνικούς τάφους, κοιμητήρια, τιμητικά κενοτάφια, από όπου ο προσκυνητής μπορεί να  αντλήσει στοιχεία για την ιστορία του γένους μας. 

Το ντοκιμαντέρ ξεκίνησε με μια πανοραμική όψη, από ελικοπτέρου,  της Πόλης, επισκέφτηκε το Πατριαρχείο, την Ι. Θεολογική Σχολή Χάλκης, τα μεγαλύτερα εκπαιδευτήρια Μ.Σχολη, Ζωγράφειο, Ζάππειο, Ιωακείμειο, Κεντρικό και κατέληξε στο νεκροταφείο του Σισλί, του οποίου πολλοί χώροι ανακαινίστηκαν εκ βάθρων, όπως το Ι. Παρεκκλήσιον των Αποστόλων Πέτρου και Πάυλου, το οστεοφυλάκιο και φυσικά πολλοί τάφοι και οικογενειακά κοιμητήρια. 

Το ντοκιμαντέρ είναι το δεύτερο στο είδος του μετά της Κοινότητας Χαλκηδόνος και ευχόμαστε να γίνει θεσμός και να συνεχίσουν παρόμοιες προσπάθειες, οι οποίες αποτυπώνουν έντονα την ένδοξη ιστορία του γένους μας. 

Συγχαίρουμε ολόθερμα την υπό την προεδρεία του Εντιμοτ. κ. Γεωργίου Παπαλιάρη Εκκλησιαστική Εφοροεπιτροπή της Κοινότητας Σταυροδρομίου, για το έργο που επιτελούν και τους ευχόμαστε καλή δύναμη και ενίσχυση της Μεγαλόχαρης στη συνέχιση των προσπαθειών τους. 

Στην εκδήλωση, που οργάνωσε και επιμελήθηκε η δραστήρια Κοινότητα Σταυροδρομίου, έδωσαν το παρών  σημαντικά πρόσωπα από τον πολιτικό, καλλιτεχνικό, ακαδημαϊκό και δημοσιογραφικό χώρο, τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Τουρκία. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος διένειμε και αναμνηστικά δώρα στους βασικούς συντελεστές του ντοκιμαντέρ.

 

Η εκδήλωση ξεκίνησε με τον  χαιρετισμό και την ομιλία του κ. Νίκου Μιχαηλίδη, εμπνευστή και βασικό στυλοβάτη αυτής της παραγωγής, ο οποίος  δήλωσε για το  μεγαλύτερο Ελληνορθόδοξο κοιμητήριο της Τουρκιάς,  το Σισλί, ότι είναι ένα από τα φαντασμαγορικότερα νεκροταφεία της Ευρώπης και ότι τα μνημεία του είναι εφάμιλλα ίσως και ανωτέρα του ανά τον κόσμο γνωστού νεκροταφείου του Παρισιού Περ λα Σεζ.  Επίσης επεσήμανε ότι η διατήρηση του, είναι ουσιώδης καθώς δείχνει το επίπεδο του πολιτισμού της Πολίτικης Ρωμιοσύνης και ότι αποτελεί  τόπο συλλογικής μνήμης στον όποιο οφείλουμε σεβασμό στην μνήμη των νεκρών μας. Στο τέλος τόνισε ότι τα ταφικά μνημεία ενός λαού αντικατοπτρίζουν τον πολιτισμό του και ότι η σημασία τους είναι τεράστια για την συγγραφή της ιστορίας ενός τόπου. 

 

Στη συνέχεια, η καταξιωμένη ελληνίδα  δημοσιογράφος Σία Κοσιώνη, η οποία είχε αναλάβει και τον συντονισμό της παρουσίασης, απηύθυνε  τον δικό της χαιρετισμό στους προσκεκλημένους και κάλεσε στο βήμα τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τρανουπόλεως κ. Γερμανός, ο οποίος συνεχάρη την Κοινότητα Σταυροδρομίου για την καινοτόμο πρωτοβουλία της δημιουργίας του εξαίρετου, όπως το αποκάλεσε, αυτού Ιστορικού ντοκιμαντέρ καθώς επίσης συνεχάρη  και όλους του συντελεστές του.   

 

Τον λόγο στη συνέχεια πήρε ο Πρόεδρος της Κοινότητας Σταυροδρομίου κ. Γεώργιος Παπαλιάρης, ο οποίος αφού με τη σειρά του καλωσόρισε τον κόσμο  δήλωσε τα εξής: «Ξεκινήσαμε το έργο συντήρησης, αποκατάστασης και διαφύλαξης του κοιμητηρίου μας στο Σισλί… Το έργο  ήταν μεγάλο και αποδείχθηκε μεγαλύτερο από ότι αρχικά είχαμε προβλέψει. Οι εργασίες διάσωσης άρχισαν πριν από 4 χρόνια. Ταυτόχρονα με τα μνημεία έγιναν, και ακόμα συνεχίζονται, εργασίες για την συντήρηση του χώρου των 38 περίπου στρεμμάτων που καταλαμβάνει το Κοιμητήριο του Σισλί, των δρόμων και των βοηθητικών κτισμάτων. Συγκεκριμένα, επισκευάστηκαν και αποκαταστάθηκαν 44 ταφικά μνημεία. Τελείωσε η επισκευή και η τακτοποίηση του οστεοφυλακίου που ήταν εγκαταλελειμμένο τελείως από το 1955 και εξής. Συγχρόνως, συνεχίζονται οι εργασίες για την συντήρηση και επισκευή του μικρού αλλά εξαιρετικά όμορφου Ναού της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, που ανεγέρθηκε στο χώρο του νεκροταφείου από την οικογένεια Σκυλίτση το 1888. Μετά από επίπονες προσπάθειες πήραμε και το Tapu Senedi,  το έγγραφο  δηλαδή του τίτλου της ιδιοκτησίας του Κοιμητηρίου Σισλί. Τέλος, πολύ πρόσφατα, το Συμβούλιο Αρχαιολογικών Μνημείων (Anıtlar Kurulu) με απόφασή που εξέδωσε μόλις στις 12 Νοεμβρίου, αποφάσισε να εντάξει το ρωμέικο νεκροταφείο του Σισλί  στα προστατευόμενα μνημεία της πόλης μας καθώς και να τροποποιήσει το σχετικό σχέδιο του νεκροταφείου, ώστε να συμπεριλαμβάνει και τον Ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος που βρίσκεται μέσα στο κοιμητήριο, αλλά ως τώρα δεν είχε αποτυπωθεί στα επίσημα σχέδιά του. Συγχρόνως δόθηκε και η σχετική άδεια για την αποκατάσταση και συντήρηση του ναού.» Ο κ. Παπαλιάρης έκλεισε την ομιλία του ευχαριστώντας όλους τους χορηγούς και όλους όσους με διάφορους τρόπους συμπαραστάθηκαν σε αυτό το μεγάλο έργο. Τον κύκλο των ομιλιών έκλεισε η Α.Θ.Π. 

 

Οι προσκεκλημένοι είχαν επίσης την ευκαιρία να απολαύσουν ένα μίνι ρεσιτάλ πιάνου από το ζωντανό θρύλο της ελληνικής μουσικής βιομηχανίας τον μουσικοσυνθέτη Μίμη Πλέσσα, που είναι και ο άνθρωπος που έντυσε μουσικά αυτή την παραγωγή. Η εκδήλωση έκλεισε με την προβολή του ντοκιμαντέρ.

 

Η Κοινότητα Σταυροδρομίου θα ήθελε να ευχαριστήσει όλους όσους παρευρεθήκαν και τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση και ευελπιστεί να έχει την χαρά να τους ξανασυναντήσει σε επερχόμενες εκδηλώσεις της Κοινότητας. 

 

Στιγμιότυπα από την εκδήλωση: